Menopauza to naturalny stan biologiczny występujący u kobiet, spowodowany osłabieniem funkcji hormonalnej gonad i wiążący się z trwałym fizjologicznym zatrzymaniem cyklu miesiączkowego. Występuje zwykle między 45. a 55. rokiem życia, choć odnotowuje się przypadki zaniku funkcji jajników przed 40 rokiem życia, co określa się terminem ‘przedwczesna menopauza’. Powszechne użycie terminu ‘menopauza’ w odniesieniu do kilku lat, w których … Czytaj dalej
Rak to określenie grupy chorób nowotworowych o charakterze złośliwym i podłożu nabłonkowym. Jest terminem często błędnie używanym, gdyż nie każdy nowotwór, zarówno złośliwy, jak i niezłośliwy, jest rakiem. Określenie stosuje się wyłącznie w odniesieniu do guzów złośliwych wywodzących się z tkanki nabłonkowej. W przypadku raka, guz pierwotny staje się źródłem przerzutów, które szerzą się najczęściej drogą limfatyczną, pojawiając … Czytaj dalej
Sen to cykliczna, spontaniczna utrata świadomości wynikająca z właściwości rytmu okołodobowego. Charakteryzuje się obniżeniem wrażliwości na bodźce, zanikiem aktywności ruchowej (wyjątkiem są zaburzenia z grupy parasomnii), zwolnieniem czynności serca, oddychania i innych funkcji fizjologicznych. Za regulowanie indywidualnego cyklu snu i czuwania odpowiada melatonina, hormon wytwarzany przez szyszynkę. Potrzeba, długość i głębokość snu są w dużej mierze zależne … Czytaj dalej
Stres to stan biologiczny stanowiący reakcję adaptacyjną organizmu na różnorodne bodźce wewnętrzne i zewnętrzne. Wśród typowych stresorów wyróżnia się czynniki fizyczne (klimat, hałas, oświetlenie, promieniowanie, rytm okołodobowy), psychiczne (przeciążenie, konflikty, zagrożenia, samotność, izolacja, utrata bliskiej osoby) i socjologiczne (hierarchie, role pełnione w grupie, rodzaj komunikacji). Skutki długotrwałego stresu Naukowcy są zgodni, że umiarkowany stres działa motywująco, zwiększa nasze możliwości adaptacyjne i umożliwia … Czytaj dalej
Szczepienie to działanie profilaktyczne polegające na podaniu odpowiednio przygotowanego preparatu z drobnoustrojem chorobotwórczym w celu pobudzenia układu odpornościowego do produkcji konkretnych przeciwciał. Działanie to ma zapobiec rozwinięciu się pełnoobjawowej infekcji w przypadku kontaktu z danym drobnoustrojem. Mówimy w tym przypadku o szczepionce swoistej, czyli zapobiegającej konkretnym jednostkom chorobowym. Istnieją jednak szczepionki – tzw. szczepionki nieswoiste … Czytaj dalej
Tarczyca to największy gruczoł wydzielania wewnętrznego, regulujący przemiany metaboliczne organizmu i kontrolujący jego równowagę wapniowo-fosforową. Odpowiada za produkcję kluczowych hormonów (trójjodotyroniny, tyroksyny i kalcytoniny), których nadmiar lub niedobór prowadzi do ogólnoustrojowych zaburzeń wymagających specjalistycznego leczenia. Choroby wynikające z zaburzeń pracy tarczycy Niedoczynność tarczycy Niedoczynność tarczycy to zespół objawów wynikających z niedoboru tyroksyny, który prowadzi do znacznego spowolnienia … Czytaj dalej
Trądzik to pospolite schorzenie dermatologiczne, powodowane nadmiernym wydzielaniem sebum przez gruczoły łojowe. Zmiany, w zależności od typu trądziku, mogą występować na twarzy, plecach, klatce piersiowej i ramionach, przybierając postać niezapalną (zaskórniki) i zapalną (grudki, krosty, guzy, cysty i torbiele ropne). Odmiany trądziku Trądzik młodzieńczy Trądzik młodzieńczy, zwany również pospolitym, to choroba skóry dotykająca osoby w wieku dojrzewania i … Czytaj dalej
Uzależnienie to nabyty stan charakteryzujący się niekontrolowaną potrzebą zażywania określonej substancji psychoaktywnej lub wykonywania pewnej czynności, celem złagodzenia objawów abstynencyjnych lub w oczekiwaniu na nagrodę w postaci efektów działania danego środka. Termin ‘uzależnienie’ jest obecnie używany w szerokim kontekście i poza narkomanią, nikotynizmem, alkoholizmem i lekomanią, dotyczy również gier hazardowych i komputerowych, telewizji, Internetu pornografii … Czytaj dalej
Zgaga to piekący ból zamostkowy, zwykle opisywany jako uczucie palenia w przełyku i spowodowany cofaniem się kwaśnego soku żołądkowego do górnego odcinka przewodu pokarmowego. Zgadze często towarzyszy odbijanie o charakterystycznym kwaśnym posmaku. Częstym powodem zgagi jest choroba refluksowa przełyku, choroba wrzodowa i zaburzenia funkcji dróg żółciowych, ale bolesne pieczenie w nadbrzuszu pojawia się też przy niestrawności i w ciąży, … Czytaj dalej
Autyzm to całościowe zaburzenie rozwojowe, charakteryzujące się występowaniem triady zaburzeń w obrębie interakcji społecznych, komunikowania się i zachowania. Należy do grupy zaburzeń zwanych wspólnie spektrum zaburzeń autystycznych, do którego zalicza się również zespół Aspergera oraz kilka nieswoistych całościowych zaburzeń rozwojowych. U podłoża zaburzeń spektrum autyzmu leżą najprawdopodobniej defekty neurologiczne o niedokładnie wyjaśnionej jeszcze etiologii. Wśród potencjalnych przyczyn ich … Czytaj dalej